Sébastiaan werkt met een beperking

Sébastiaan heeft een leuke baan. Ook zit hij in de cliëntenraad van Humanitas.

Sébastiaan stuurt soms brieven naar de overheid. Chantal van Steffie.nl vroeg hem waarom hij dat doet.

Wat voor werk doe je?

Ik werk bij de Makro in Vianen. Ik werk als winkelmedewerker. Ik vul bier en frisdranken aan. Ook zorg ik dat het in de winkel netjes is. En dat alles buiten de winkel er netjes uitziet.

Het is afwisselend werk en ik heb leuke collega’s. Op mijn werk ben ik gewoon mezelf. Ik mag op mijn eigen tempo werken en heb geen tijdsdruk. Ik werk er al bijna drie jaar en ze zijn blij met mij. Ik zet mijn kwaliteiten in. In mijn geval is dat met mijn handen werken.

Jij hebt een arbeidsbeperking. Hoe is dat voor jou?

Tegen mensen wil ik zeggen, kijk naar de persoon achter de beperking. Vraag en kijk naar wat iemand wel goed kan. Weet ook wat de beperkingen zijn. En vind een goede weg om daarmee om te gaan. Waar ik nu werk hebben ze dat goed gedaan.

Ik vind het wel stom hoe mensen met een arbeidsbeperking behandeld worden. Ik heb een Wajong. De ene helft van mijn salaris wordt betaald door mijn werkgever. De andere helft door het UWV.

Als ik mijn werk goed doe, wil mijn werkgever mij soms een extra beloning geven. Maar van het UWV mag ik dat niet houden. Of maar een klein deel ervan. Dat voelt als onrecht!

Waarom vind je dat niet eerlijk?

Omdat mensen met een arbeidsbeperking hier niet om gevraagd hebben. Dit is ons overkomen.

Mijn werkgever wil soms iets extra’s doen. En ik heb er keihard voor gewerkt. Waarom heeft het UWV dat zo ingewikkeld gemaakt?!

De overheid mag meer respect hebben voor mensen met een beperking die werken. Daar mag meer aandacht voor zijn.

Heb je dat ook gezegd tegen het UWV?

Ja, ik heb dat gezegd. Ik kom wel voor mezelf op. Ook bij andere bedrijven die ingewikkelde brieven sturen. Soms bel ik ze op. Of ik schrijf een brief. Naar het UWV heb ik een brief gestuurd. En zelfs naar de Tweede Kamer.

Ik vind het vervelend dat veel bedrijven dure taal gebruiken. Dat heb ik op school niet geleerd. Ik heb op het speciaal onderwijs gezeten en daar leer je dat niet.

Veel bedrijven gaan er vanuit dat iedereen dat wel kan. Knettergek word ik ervan! Ik vind het gewoon schandalig!

Welke reactie krijg je op jouw brieven?

Als antwoord krijg ik soms dat ze die moeilijke woorden gebruiken omdat dat juridisch moet. Maar ik heb die taal nooit geleerd, dus hoe moet ik het dan begrijpen?

Ik had een keer een ambtenaar aan de telefoon. Ik zei dat ik de ambtelijke taal niet begreep. Toen zei hij dat ik maar terug moest gaan naar school. Ik vertelde dat ik autisme en een verstandelijke beperking heb. Toen was het stil aan de andere kant van de lijn. Hij wist niets meer te zeggen.

Soms krijg ik een brief terug van een bedrijf. Dat ze mijn brief ontvangen hebben. Maar daarna hoor ik niets meer. Of ze zeggen dat er meer klachten zijn. En dat ze hun best doen om het makkelijker te maken. Maar ik krijg nog steeds brieven in onbegrijpelijke taal.

Wie helpt jou bij die lastige brieven?

Ik krijg iedere week begeleiding van mijn woonbegeleider en jobcoach. Maar alles kost zo wel meer moeite.

Makkelijke taal zou zorgen dat ik meer zelfstandig ben. Nu nemen de veroorzakers van die moeilijke taal daar geen verantwoordelijkheid voor.

Van wie heb je geleerd om voor jezelf op te komen?

Dat heeft altijd al in mij gezeten. Als kind wist ik al wat ik wel niet wilde. Toen ik een jaar of 18 werd, liep ik er tegenaan dat niet alles in makkelijke taal is.

Ik kreeg een brief van het UWV. Ik snapte niks van wat erin stond. Die brief heb ik toen weggegooid. Later heb ik dat tegen mijn leerkracht gezegd. Die heeft mij toen wel geholpen.

Wat zou je willen zeggen tegen anderen over mensen met een beperking?

Praat op een gewone manier. Dus niet op een kinderachtige manier. Als ik het niet begrijp dan zeg ik het wel. Als je kinderachtig tegen mij praat dan voel ik mij gekleineerd. Zo praat ik toch zelf ook niet?

Dus mensen moeten gewoon praten, maar dan wel in makkelijke taal?

Ja! En mensen moeten niet gelijk al ideeën hebben over wie ik ben en wat ik doe. Ik vertel soms dat ik een beperking heb. Er zijn mensen die dan gelijk denken dat ik op een dagbesteding werk. Of op een sociale werkplaats.

Maar ik heb gewoon werk. Ik heb altijd gewoon werk gehad. En nog nooit gewerkt op een dagbesteding of sociale werkplaats.

Heb je tips voor mensen die het lastig vinden om voor zichzelf op te komen?

Weet goed wat je wilt. Doe niets tegen je gevoel. Trek er niets van aan als anderen boos op je worden. Je moet laten zien wie je bent en voor jezelf opkomen. Maar blijf wel altijd netjes. Zelf probeer ik ook niet te schelden.

Er hangt hier een poster op de muur met de tekst ‘Ich bin wie ich bin’. Dat betekent ‘ik ben wie ik ben’. Waarom hangt dat hier?

Deze tekst komt uit het lied van ‘A mann für amore’ van DJ Ötzi uit Oostenrijk. Voor mij is het een middelvinger naar alle mensen die denken dat ik niks kan.