Brigitte is 47 jaar. Ze ontdekte pas op latere leeftijd dat ze een licht verstandelijke beperking heeft. Brigitte laat aan anderen zien dat je ook met een beperking kunt werken. Ze heeft zelfs twee banen.
Brigitte werkt als ervaringsdeskundige bij MEE in Rotterdam. En ze werkt als verkeersregelaar. Chantal van Steffie sprak Brigitte daarover.
Ik werk al zeven jaar als ervaringsdeskundige. Ik kreeg hulp van ASVZ. Daar kwam ik bij een training van MEE. Twee ervaringsdeskundigen vertelden hun verhaal. Toen dacht ik: “Hé, dit lijkt mij ook leuk om te doen.” Na afloop heb ik gevraagd of ik ook bij ze kon komen werken.
Bij MEE zag ik mensen die vertelden over hun beperking. Dat kende ik niet. Dat je daar zo over kan praten. En dat vind ik wel belangrijk. Wij geven voorlichting en training aan organisaties en scholen. We vertellen hoe het is om een licht verstandelijke beperking te hebben. We doen dat bijvoorbeeld voor artsen van het Erasmus ziekenhuis, voor de politie, het UWV, en voor juffen en meesters van basisscholen.
Tijdens een voorlichting vertellen we ons verhaal. Zodat iedereen leert dat mensen met een verstandelijke beperking niet afhankelijk zijn van anderen, maar zelf ook dingen kunnen doen. Dat willen we aan iedereen vertellen. We hebben een beperking maar we zijn niet dom. Wij doen ook mee met de wereld.
Sommige mensen denken dat mensen met een beperking niets kunnen. Ze geven ons niet altijd de kans om te laten zien wat wij kunnen. Als ik iets nieuws zie en ik weet niet hoe dat werkt, leg mij dan uit hoe het werkt. Laat het mij zelf doen. Doe ik het verkeerd, leg het mij dan nog een keer uit. Dan leer ik wat ik verkeerd doe. Wat jullie kunnen, kunnen wij ook. Maar wij hebben meer herhaling nodig. Als we dat hebben, kunnen we het ook zelf doen.
In een voorlichting vertellen wij, als ervaringsdeskundigen, over ons leven. We vertellen hoe het is om een licht verstandelijke beperking te hebben. We vertellen over ons verleden, hoe we wonen, hoe we boodschappen doen en koken, en over onze dagbesteding, hobby’s en sporten, én over hoe we reizen. Mensen mogen ons dan ook alles vragen.
En we geven mensen tips. Een belangrijke tip vind ik bijvoorbeeld dat wij zelf ons leven bepalen, en dat mensen normaal moeten doen. Je hoeft niet als een klein kind tegen ons te praten. Als we ons verhaal vertellen zie je vaak de stilte in de zaal. Je kunt op internet wel informatie opzoeken over een licht verstandelijke beperking. Maar dat is gewoon iets lezen. Wij kunnen echt vertellen hoe het is, omdat we het zelf hebben.
Brigitte: "Tijdens een voorlichting vertellen we ons verhaal. Zodat iedereen leert dat mensen met een verstandelijke beperking niet afhankelijk zijn van anderen, maar zelf ook dingen kunnen doen."
Ik heb dat pas later in mijn leven ontdekt. Toen ik 31 jaar was. Toen kreeg ik hulp van het Leger des Heils. Zij zagen dat niet alles mij zomaar lukte en lieten mij een IQ-test doen. Uit die test kwam dat ik een lager IQ heb, een licht verstandelijke beperking.
Vroeger heeft niemand mij dat verteld. Ze lieten mij op school altijd overgaan, ook al had ik veel onvoldoendes. Of ze gaven mij andere werkjes. Maar ik wist dus niet dat ik een licht verstandelijke beperking had. Ook op de middelbare school ging ik wel gewoon met alles mee. Ik deed mijn best maar wat ik leerde bleef niet in mijn hoofd. Ik durfde mijn vinger niet op te steken om iets te vragen. Ik was stil. Ik keek naar de anderen en probeerde dat zo goed mogelijk na te doen. Ik bemoeide mij weinig met de buitenwereld.
Het was in het begin wel moeilijk om te accepteren. Ik ben de oudste van het gezin. Waarom heb ik dit? Waarom hebben mijn broertjes en zusjes het niet? Uiteindelijk heb ik het een plek gegeven. En ik dacht: “Wat zij kunnen, kan ik ook.” Ik heb alleen meer herhaling nodig.
Tegen mijzelf zeggen dat ik het kan. Ik heb alleen meer herhaling nodig. Ik kan het wel en dat laat ik ook zien. Mensen zijn soms verbaasd maar ik laat graag zien dat ik het kan.
Door dit werk leer ik dat ik mag zeggen wie ik ben en wat ik heb. Ik durf te zeggen: ik heb een beperking. Ik weet hoe ik ermee om moet gaan.
Brigitte: "Het is leuk werk. Ik kom op veel leuke plekken, zoals bijvoorbeeld bij festivals. We werken in heel Nederland. Soms is het heel druk en soms is het rustig."
Ik zat al een poosje thuis en ik wilde niet meer thuis zitten. Ik kreeg een jobcoach. Hij daagde mij uit. Hij zei: Ik heb een baan voor je maar het is eigenlijk voor mannen. Toen keek ik hem aan en dacht ik: “Hoezo? Wat mannen kunnen, kunnen vrouwen ook. Kom maar op!” Nu doe ik dit werk al zes jaar.
Ik heb een training van drie dagen gehad. De trainer legde alles uit over de regels. Ook moesten we oefenen en een examen doen. Ik vertelde de trainer dat ik een licht verstandelijke beperking heb. En dat hij een makkelijke uitleg moest geven. Dat heeft hij gedaan. En het is gelukt. Als enige dame tussen de mannen was ik geslaagd. Ik ben heel trots. Ik laat zo ook aan mijn moeder zien dat ik mijzelf kan redden.
Het is leuk werk. Ik kom op veel leuke plekken, zoals bijvoorbeeld bij festivals. We werken in heel Nederland. Soms is het heel druk en soms is het rustig.
Als we naar een klus gaan, kijk ik goed wat ik moet doen. De uitvoerder vertelt wat we moeten doen. Ik loop altijd naar die persoon toe en vertel dat ik een beperking heb. Want dat zien ze niet. En als ze het weten, helpen ze mij extra. En dan kan ik mijn werk goed doen. Eerst durfde ik dat niet. Nu durf ik dat wel. Daar ben ik trots op.
Ze daagden mij eerst uit omdat ik een vrouw ben. Maar ik heb ook mijn vriend leren kennen in dit werk. Hij heeft mij geholpen mijn beperking te accepteren. En hij heeft geleerd om sterker te worden. Nu zien collega’s ook dat ik een sterke vrouw ben en dat ik mijn werk goed kan.
Ik werk fulltime als verkeersregelaar. Het zijn onregelmatige tijden, ook in de nacht. Maar de dagen waarop we training geven van MEE, geef ik door aan de planning. Die dagen ben ik dan vrij. Zo kan ik het allebei doen. Soms doe ik eerst een training en ga ik daarna aan de slag als verkeersregelaar.
Als ik kijk naar hoe ik vroeger was en naar wie ik nu ben, zie ik dat ik opener ben. En sterker. Vroeger begreep ik soms de helft niet van wat iemand zei. Bijvoorbeeld als ik naar de gemeente belde. Nu zeg ik dat ik een beperking heb. En vraag ik of ze het op een andere manier willen uitleggen. Ik zeg wat ik nodig heb. Dat helpt.
Ook door erover te praten met mensen die hetzelfde hebben. Zoals mijn collega’s ervaringsdeskundigen bij MEE. Want die weten hoe het voelt. Samen erover delen heeft mij sterker gemaakt. Met mijn werk help ik anderen groeien maar heb ik zelf ook meer geleerd. Mijn advies is: wees jezelf en wees niet bang!
Brigitte: "Als ik kijk naar hoe ik vroeger was en naar wie ik nu ben, zie ik dat ik opener ben. En sterker."